Visoki sudski i tužilački savjet Republike Srpske trebao bi imati jedanaest članova. Prema Nacrtu zakona koji će naredne sedmice razmatrati Narodna skupština RS, VSTS RS-a će imati čak 33 nadležnosti. Na ovom linku, možete u cjelosti pročitati nacrt ovog zakona, a Istraga će u nastavku teksta obraditi ključne odredbe Zakona kojim Republika Srpska otima nadležnosti Visokom sudskom i tužilačkom vijeću Bosne i Hercegovine.
Članom 49 definirane su nadležnosti VSTS-a RS. Evo koje su.
“Savjet ima sljedeće nadležnosti:
1) imenuje sudije, uključujući predsjednike sudova i sudije porotnike u sve sudove na teritoriji Republike Srpske sa izuzetkom Ustavnog suda Republike Srpske;
2) imenuje glavne tužioce, zamjenike glavnog tužioca i tužioce u sva tužilaštva na teritoriji Republike Srpske;
3) odlučuje o prigovorima u postupku ocjenjivanja sudija i tužilaca;
4) daje prijedloge predsjedniku Republike u vezi sa njihovim predlaganjem i izborom sudija Ustavnog suda.
5) odlučuje o prestanku mandata sudija, tužilaca, predsjednika sudova, glavnih tužilaca i zamjenika glavnih tužilaca.
6) prima pritužbe protiv sudija i tužilaca, vodi disciplinske postupke, utvrđuje disciplinsku odgovornost i izriče disciplinske mjere sudijama, sudijama porotnicima, i tužiocima i odlučuje o žalbama u disciplinskim postupcima;
7) odlučuje o privremenom udaljenju od vršenja dužnosti sudija, sudija porotnika, i tužilaca;
8) nadzire stručno usavršavanje sudija i tužilaca i Savjetuje Centar za edukciju sudija i tužilaca Republike Srpske;
9) određuje minimalan obim stručnog usavršavanja koji svaki sudija i tužilac mora ostvariti u toku godine;
10) određuje početnu obuku za osobe koje su izabrane za sudije ili tužioce i nadzire ostvarivanje takve obuke;
11) odobrava godišnji plan rada upravnog odbora Centra za edukciju sudija i tužilaca Republike Srpske (u daljem tekstu: ,,Centar“) u dijelu koji se odnosi na početnu obuku i stručno usavršavanje sudija i tužilaca;
12) odlučuje o pitanjima nespojivosti drugih dužnosti koje sudije i tužioci obavljaju sa dužnostima sudija i tužilaca;
13) odlučuje o privremenom upućivanju sudija i tužilaca u drugi sud ili tužilaštvo;
14) odlučuje o odsustvima sudija i tužilaca;
15) učestvuje, prema vlastitoj ocjeni, u procesu izrade godišnjih budžeta za sudove i tužilaštva;
16) daje prijedloge, prema vlastitoj ocjeni, u vezi sa godišnjim budžetom predloženim od strane sudova i tužilaštva;
17) daje i iznosi, prema vlastitoj ocjeni, prijedloge za izmjenu budžeta predloženog od strane Vlade Republike Srpske za sudove i tužilaštva;
18) prikuplja i analizira izvještaje, kao i potrebne informacije o budžetu i prihodima za sudove i tužilaštva kako bi se obezbijedili statistički podaci za efikasan rad sudova i tužilaštava;
19) zalaže se za adekvatno i kontinuirano finansiranje sudova i tužilaštava u Republici Srpskoj;
20) učestvuje u izradi nacrta i odobrava pravilnike o poslovanju za sudove i tužilaštva u Republici Srpskoj;
21) savjetuje sudove i tužilaštva o odgovarajućim i efikasnim tehnikama i postupcima u vezi sa budžetom, upravljanjem i rukovođenjem i inicira edukaciju u tom pogledu;
22) pokreće, nadgleda i koordinira projekte koji se odnose na poboljšanje pitanja vezanih za upravljanje sudovima i tužilaštvima, uključujući traženje finansijskih sredstava iz domaćih i međunarodnih izvora;
23) propisuje kriterijume i postupak za ocjenjivanje rada sudija i tužilaca;
24) vrši ocjenjivanje predsjednika Vrhovnog suda i glavnog republičkog tužioca;
25) utvrđuje kriterijume za rad sudova i tužilaštava;
26) vodi, koordinira, nadgleda i odborava uspostavljanje i korištenje informacione tehnologije u sudovima i tužilaštvima da bi se u tom pogledu postigla i održala uniformnost u sudovima i tužilaštvima u cijeloj Republici, te sudovi i tužilaštva mogu uvoditi automatizovane sisteme praćenja i registracije predmeta ili slične sisteme uključujući sisteme podrške i pohranjivanja podataka, samo uz prethodno odobrenje Savjeta;
27) utvrđuje broj sudija, tužilaca i zamjenikâ glavnog tužioca za sudove i tužilaštva iz njegove nadležnosti, nakon konsultacija sa predsjednikom suda ili glavnim tužiocem i Ministarstvom pravde (u daljem tekstu: ,,ministarstvo“);
28) prikuplja informacije i vodi dokumentaciju o profesionalnom statusu sudija i tužilaca, uključujući datum njihovog imenovanja i prestanka funkcije, statističke podatke koji se odnose na njihove radne rezultate, te ostale informacije koje Savjet smatra bitnim za rad predsjednika sudova, glavnih tužilaca i zamjenika glavnih tužilaca, sudija i tužilaca;
29) prikuplja i analizira izvještaje o imovini i interesima sudija i tužilaca;
30) daje mišljenje o pritužbama koje podnese sudija ili tužilac koji smatra da su njegova prava utvrđena ovim ili drugim zakonom, ili njegova nezavisnost, ugroženi;
31) daje mišljenje o nacrtima zakona, propisa i o važnim pitanjima koja mogu uticati na pravosuđe, daje inicijative za donošenje zakona i drugih propisa i daje smjernice sudovima i tužilaštvima iz nadležnosti Savjeta;
32) donosi etičke kodekse sudija i tužilaca;
33) vrši druga ovlaštenja utvrđena ovim zakonom”, piše u Nacrtu zakona.
Dakle, VSTS RS će, ukoliko bude formiran, odlučivati o imenovanjima i razrješenjima nosilaca svih pravosudnih funkcija u Republici Srpskoj.
Kada je u pitanju sam saziv VSTS-a RS to je precizirano članom 4 Nacrta zakona.
“(1) Savjet ima 11 članova. (2) Četiri člana Savjeta bira se iz reda sudija i to:
1) jedan sudija Vrhovnog suda Republike Srpske, kojeg biraju sudije Vrhovnog suda Republike Srpske;
2) jedan sudija okružnog suda iz Republike Srpske ili Višeg privrednog suda, kojeg biraju sudije okružnih sudova i Višeg privrednog suda;
3) jedan sudija osnovnog suda ili okružnog privrednog suda iz Republike Srpske, kojeg biraju sudije osnovnih i okružnih privrednih sudova;
4) jedan sudija kojeg biraju članovi Udruženja sudija Republike Srpske.
(3) Četiri člana Savjeta bira se iz reda tužilaca i to:
1) jedan javni tužilac (u daljem tekstu: ,,tužilac“) Republičkog javnog tužilaštva Republike Srpske, kojeg biraju tužioci Republičkog javnog tužilaštva Republike Srpske;
2) dva tužioca okružnih javnih tužilaštava iz Republike Srpske, kojeg biraju tužioci okružnih javnih tužilaštava;
3) jedan tužilac kojeg biraju članovi Udruženja javnih tužilaca Republike Srpske.
(4) Tri člana Savjeta biraju se na sljedeći način:
1) jedna član kojeg bira Narodna skupština Republike Srpske;
2) jedan član, kojeg bira Vlada Republike Srpske;
3) jedan član koji je advokat, kojeg bira Advokatska komora Republike Srpske”, piše u članu 4 predloženog Zakona o VSTS RS.
VSTS će imati predsjednika i dva potpredsjednika te Sekretarijar. Dužnosti predsjednika regulisane su Članom 28 Zakona o VSTS-u. Tako piše da predsjednik Savjeta saziva sjednice Savjeta, utvrđuje prijedlog dnevnog reda i predsjedava sjednicama Savjeta; potpisuje odluke Savjeta, predstavlja Savjet; organizuje i nadzire sveukupan rad Savjeta, te komisija i radnih tijela koje formira Savjet; nadzire rad Sekretarijata; vrši druge dužnosti u skladu sa Zakonom, Poslovnikom i drugim aktima Savjeta.
Stručne, finansijske i administrativne poslove Savjeta, piše u Zakonu, obavlja Sekretarijat Savjeta.
“Na zaposlene u sekretarijatu primjenjuje se Zakon o državnim službenicima, ukoliko ovim zakonom nije drugačije propisano. Sekretarijat Savjeta ima direktora i zamjenika direktora, koji su odgovorni Savjetu, kojeg imenuje i razrješava Savjet, nakon provedene procedure javnog konkursa u skladu sa Zakon o državnim službenicima na mandat od četiri godine i mogu biti ponovo imenovani u skladu sa postupkom javnog konkursa. Direktor je odgovoran za sveukupno obavljanje stručnih, finansijskih i administrativnih poslova Sekretarijata, za izvršenje budžeta kojeg usvaja Savjet, kao i za ostale poslove o kojima odluči Savjet.Zamjenik direktora zamjenjuje direktora u njegovom odsustvu. Direktor i zamjenik direktora imaju pravo da prisustvuju svim sjednicama Savjeta kao učesnici bez prava glasa i iznesu svoje mišljenje o svim tačkama dnevnog reda”, navedeno je u nacrtu Zakona.
